پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

در دیدار غزنوی دبیرکل مجمع کارآفرینان ایران با محمدعلی قشقایی، معاون هماهنگی و پیگیری معاونت اجرایی رئیس جمهور، دو موضوع خاص مطرح شد که از قابلیت های لازم برای افزایش حساسیت ها و پیگیری برای رفع مشکل ،برخوردار است. غزنوی مدعی است که بانک‌های کشور به عناوین مختلف از پرداخت تسهیلات خودداری می‌کنند. از سویی منابعی که در قالب تسهیلات پرداخت می‌کنند به شرکت‌های شبه دولتی است. شرکت‌های شبه دولتی منابع بانک‌ها را غارت کرده اند چرا که از قدرت بالایی برخوردار هستند.دومین حوزه چالشی مطرح شده بحث وجود ذی نفعان واحد در بحث شرکت داری است. مشکلات اجرای ذینفع واحد این است که در صورتی که شخصی، سهامدار دو شرکت باشد و در یک شرکت چک برگشتی داشته باشد حساب شرکت دیگر هم بلوکه می‌شود و فعالیت دو مجموعه که با هم ارتباطی غیر از یک سهامدار مشترک دارند متوقف می‌شود از همین رو این قانون عمده شرکت‌های کشور را با مشکل مواجه کرده است.

درک ما از ناصرالدین شاه و عصر قاجاریه، تا حد زیادی متاثر و محدود به متون تاریخی تدوین شده در دوره پهلوی هاست. به همین دلیل، شاید به بسیاری از زوایای پنهان این دوره که به تعبیر احمد سیف «قرن گمشده» است، وقوف کامل نیافته ایم. به عنوان مثال، در نگاه اغلب ما، ناصرالدین شاه، فردی ابله، فرومایه، مذبذب، زن باره و فاسدی است که کار اصلی اش وطن فروشی و نخبه کشی و ساخت و پاخت با روس و انگلیس، و اوج دنائتش قتل امیر کبیر مظلوم بود. اما از کنار این پرسش هم نمی توان گذشت که که اگر او چنین بود (که واقعا هم بود)، چگونه توانست ۵۰ سال بر ایران حکومت کند؟ آن هم در دوره ای که وزش و لرزش انقلاب صنعتی انگلیس و انقلاب سیاسی فرانسه، تمام دول و ملل دنیا را دستخوش تغییرات و دگرگونی های عمیق سیاسی و اجتماعی و اقتصادی کرده بود!واقعیت این است که ناصرالدین شاه قاجار، برخلاف تصویری که از او غالب شده است، انسان ناآگاه و بی خبری نبود و در قیاس با شاهان قاجار و اکثر شاهزادگان و والیان وقت، حتی یک سر و گردن هم در آشنایی با اوضاع جهان و ظرایف عرصه سیاست ایران، از آنها بالاتر بود. همه هنرهای زمانه از شعر، نقاشی، خطاطی و خطابه خوانی گرفته تا تیراندازی، سوارکاری، نویسندگی و دلربایی را در خود داشت، الا یک هنر؛ «هنر حکمرانی و حکمروایی»! او بیش از چگونه حکومت کردن، «چگونه در قدرت ماندن» را بلد بود و این هنر سیاه را به بهترین شکل و با بدترین روش به کار بست. با لطایف الحیلی خودش را در دل توده ها و چشم نخبگان فرو کرد و همه را فریب داد تا خودش بی رقیب بماند.

بانک مرکزی در اواسط فروردین ماه ۱۴۰۳، لیست ابربدهکاران بانکی را در سه حوزه تسهیلات جاری، غیرجاری و اشخاص مرتبط تا پایان اسفند ۱۴۰۲ را به‌روزرسانی و منتشر کرده است. نگاهی تطبیقی به این لیست و لیست‌های سه ماهه قبلی، ناگفته‌های زیادی منجمله ضرورت تمرکز بر بحث امهال بدهی، ورودی‌های جدید از ابر بدهکاران، علل ناتوانی برخی از بانک‌ها در وصول و یا کاهش مطالبات و مواردی همانند را در بر دارد. شایعاتی درخصوص وام دهی ضربدری افراد مرتبط بانک‌های گوناگون شنیده می‌شود که نیازمند راست آزمایی است و شعار سال، به زودی با ذکر شواهد متقن، اقدام به افشاگری درباره برخی از این بانک‌ها خواهد کرد (در حال حاضر، در مرحله راست آزمایی شنیده‌ها و گزارشات دریافتی هستیم).

فرشاد مومنی، اقتصاددان و رئیس موسسه دین و اقتصاد در نشست دانایی و توسعه و رونمایی از کتاب اندیشه بی‌خانمان می‌گوید که در واقع همه چیز در جامعه ما دفرمه و از ریخت افتاده است. حال سوال این است که چرا چنین اتفاقی رخ داده است. پاسخ مشخص است، زیرا این امر در کادر نظام حیات جمعی دیده نشده یا نخواسته که دیده بشود. در چنین شرایطی سیاستگذاری اقتصادی ما شبیه انتخابات برگزار کردن ما می‌شود. به همبن دلیل رضاقلی دغدغه دارد که چرا این علوم کارکرد ندارند. این به این معنا نیست که اصحاب علم درک ندارند که چه اتفاقی رخ داده است بلکه آنچنان هویت جمعی پیدا نمی‌کند که اثربخشی داشته باشد. اگر حکومت بخواهد رابطه خود با مردم را در استاندارد ۲۷۰ سال پیش نگه دارد نمی‌توان دانش‌بنیان شد، این را رضاقلی در کتاب سراب گرایی صنعتی در جامعه قبایلی ایران و ضرورت در مرکزیت قرار گرفتن علم و فناوری در توسعه، بیان کرده بود. دوستانی که به نسل من می‌گویند که تو هم آن زمان انقلاب بودی پس باید عذرخواهی کنید به آن‌ها توصیه می‌کنم که کتاب تاریخ بی خردی خانم باربارا تاکمن را بخوانند. در این کتاب، پنج نفطه عطف تاریخ بشر را بررسی کرده و تصریح دارد که عادی‌ترین انسان‌های تاریخ، واقعیت را درک می‌کردند، اما در ساختار قدرت حاکمان موضوعات دم دستی ساده را درک نکرده بودند. فردی عذرخواهی بکند با نکند بیشتر سطح فهم خود را از پدیده انقلاب اجتماعی منعکس می‌کند. ضمن اینکه گره‌ای هم با عذرخواهی من باز نمی‌شود. شبیه موضوعی که در مورد انقلاب مطرح می‌شود در مورد توسعه هم مطرح می‌شود. همچنانکه برخی به صراحت اعلام می‌کنند که میلی به توسعه ندارند. حیاتی‌ترین مسائل هم تا زمانی که هویت جمعی در کشور پیدا نکنند نمی‌توانند در مسیر اعتلا قرار گیرند. مساله توسعه یک مساله اجتناب‌ناپذیر است و اگر به صورت فعال و خلاق با توسعه روبرو نشویم در نتیجه سیلی خواهیم خورد. از ربع پایانی قرن بیستم کشور‌ها وارد یک مدار جدید به نام عصر دانایی شدند و انقلاب دانایی و اقتصاد مبتنی بر دانایی به مثابه یک شیوه تولید و همزمان به مثابه یک نظام حیات جمعی باید مورد توجه قرار بگیرد. کشور‌های در حال توسعه در موج اول انقلاب صنعتی فکر می‌کردند که صنعتی شدن یک امر انتزاعی بوده و صرفا با جابجایی ماشین‌آلات محقق می‌شود برای همین بر این باور بودند که دیگران ماشین‌آلات صنعتی تولید کردند و ما خریداری کرده و صنعتی می‌شویم. این در حالی است که صنعتی شدن باید در کادر نظام حیات جمعی دیده شود و تغییرات اجباری متناسب در ساخت سیاسی و اجتماعی و نظام آموزشی و ... لحاظ شود، اما، چون این نکات لحاظ نشد، جوامع به ابن روز افتادند به ترتیبی که الان حسرت دوران پیشاصنعتی را می‌خورند. یعنی گرفتاری‌ها چندین برابر شده و توانمندی پیشین را از دست دادند. این نوع طرز تفکر بود که باعث شد در بیست سال تورم کشور، سه هزار و نود درصد و نقدینگی ده هزار و دویست و پنجاه درصد رشد کند. وقتی ماجرای توسعه گره خورد باید روی دو جا متمرکز شد یکی اعتبار علمی جهت‌گیری‌های سیاستی و فرایند‌های تصمیم‌گیری و تخصیص منابع و دیگری نظام توزیع منافع. دقیق توضیح دهم که چطور به جای علم در فرایند سیاست‌گذاری و تخصیص منابع از شبه علم استفاده می‌کنند و گنجشک را رنگ می‌کنند و جای چیز دیگری قالب می‌کنند. این چه جور علمی است که یک بسته سیاستی معین در طی بالغ بر سه دهه گذشته در دستور کار نظام تصمیم‌گیری کشور قرار داشته است، اما به هیچ کدام از اهداف اعلام کرده نرسیده است و هزاران تخریب و فساد و به هم ریختگی و وابستگی ذلت‌بار و نابرابری ناهنجار را پدید آورده آما همچنان در دستور کار است و با بزک کردن جلو می‌رود. در دستکاری واقعیت و جا زدن شبه علم و دروغ و کلک و پنهان کاری واویلایی درست کردند. شما حساب کنید که در این کشور سه چهار سال است که سالنامه آماری را منتشر نمی‌کنند. نزدیک سی سال است که روند تحولات سهم مربوط به ارزش آفرینی واسطه‌گریی مالی را حذف کردند تا سلطه ربا را پنهان کنند در حالیکه ده متغیر کنترلی دیگر وجود دارد که با آن می‌توان موضوع را متوجه شد.

صنعت گرفتار کلونی‌های شلخته‌ای بوده که باعث جزیره‌ای عمل‌کردن فعالان این حوزه شده است. این اعتقاد محمد بحرینیان، پژوهشگر و کارشناس صنعت است. او با انتقاد از سیاست‌گذاری در حوزه صنعت، تصمیم‌های قوای مجریه و مقننه را در بسیاری از دوره‌ها، برخلاف مسیر دستیابی به توسعه ارزیابی می‌کند. بحرینیان آمار‌های تکان‌دهنده‌ای از تعداد مجموعه‌های صنعتی مختلف در کشور ارائه می‌کند که با وجود تعداد بالا نتوانسته‌اند کشور را به سمت صنعتی‌شدن ببرند. او اعتقاد دارد نبود تمرکز دو قوه و همچنین اولویت‌نداشتن توسعه در سیاست‌گذاری‌های اقتصادی و صنعتی، باعث ایجاد «کلونی‌های شلخته» شده است. این پژوهشگر، از وجود ۷۰ پروانه بهره‌برداری به نام اشخاص حقوقی و حقیقی در پایان مهرماه ۱۴۰۱ برای تولید خودروی سواری، تجاری و سنگین و ۳۱ مجوز طرح در دست اجرا که در صورت انجام به تعداد قبلی اضافه می‌شود، در کشور خبر می‌دهد؛ شرکت‌هایی که در بسیاری موارد عملا با این پروانه‌ها یا مجوزها، واردکننده خودرو‌های خارجی و چینی بوده و سهمی در تولید ندارند. محمد بحرینیان، صنعتگر و پژوهشگر توسعه، صنعت را گرفتار سیاست‌گذارانی غیرمتخصص و فاقد تمرکز با محوریت توسعه می‌داند.

صنعت در ایران گرفتار است؛ از سویی به دلیل وضعیت و شاخص‌های اقتصادی و تحریم‌های ظالمانه و از سوی دیگر به دلیل نبود برنامه و استراتژی توسعه؛ شاید بزرگترین ضربه را صنعت کشور از همین منظر می‌خورد.استراتژی توسعه صنعتی به مجموعه‌ای از جهت‌گیری‌های بلندمدت گفته می‌شود که از یکسو، چارچوب و نحوه ارتباط بخش صنعت کشور با اقتصادجهانی را تعریف می‌کند و از سوی دیگر به‌طور غیرمستقیم بر تخصیص منابع بین صنایع و یا گروه‎های صاحب‌نفوذ جامعه اثر می‌گذارد. به این ترتیب استراتژی توسعه صنعتی به مثابه نقشه راهی است که سیاست صنعتی کشور را تعیین می‌کند. در واقع، سیاست مذکور در بردارنده همه سیاست‌های صنعتی، تجاری، ارزی، پولی و مالی است که همگی در یک راستا و به صورت هماهنگ در جهت تحقق استراتژی توسعه صنعتی تنظیم می‌شوند.در چنین شرایطی، هنوز احکام مهمی‌که لازمه تدوین استراتژی توسعه صنعتی است روی زمین مانده است. به‌نظر می‌رسد در سایه همین ابهام و بی عملی است که صنایع در ایران، قربانی کمبود‌ها می‌شوند و در شرایطی که حرکت چرخ‌های صنعت می‌تواندمتضمن فعالیت اقتصادی مولد باشد، قطع برق صنایع به‌دلیل فعالیت ماینر‌ها و استخراج رمز ارزها، ارجح شناخته شده و این حرکت بی‌برنامه تداوم می‌یابد. از این‌رو انتظار می‌رود دولت سیزدهم نسبت به مشخص کردن جایگاه صنعت در اقتصاد ایران هر‌چه سریعتر اقدام کرده و با تدوین برنامه‌ای دقیق نسبت به اولویت‌بندی صنایع اقدام کند تا نقشه راه برای سال‌های پیش‌رو روشن باشد. در این شرایط سایر بخش‌ها از جمله سیاستگذاران حوزه انرژی با دریافت دقیق مسیر حرکت، خود را با وضعیت ترسیم شده تطبیق داده و لازم است فضا را برای رشد بخش مولد اقتصاد مهیا کنند. مهمترین دستاورد این اقدام مهار تورم افسارگسیخته، ایجاد اشتغال پایدار و همچنین بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی در جامعه خواهد بود.

داده‌های گزارش سیاستی اندیشکده هاتف که یک نهاد پژوهشی است و در سال ۹۷ ایجاد شده است، نشان می‌دهد که از میان ۱۰رتبه برتر سال ۸۰ رشته ریاضی و فیزیک، فقط دو نفر از آن‌ها در ایران مانده‌اند. یک‌نفر دانشیار مهندسی برق دانشگاه صنعتی شریف است و دیگری استادیار گروه مهندسی برق دانشگاه صنعتی امیرکبیر. از میان چندنفر باقیمانده ۵نفر مقیم آمریکا هستند و دونفر مقیم کانادا. این درحالیست که هرچه امید به آینده بیشتر باشد، میزان مهاجرت کمتر می‌شود: «امید به آینده جوانان در رابطه با شغل آینده‌شان، میزان درآمد آن‌ها، توانایی تشکیل زندگی، ازدواج، خرید مسکن و… تاثیر گذارند و سرانجام امنیت (فیزیکی، روانی و اقتصادی) افراد در کشور نیز در فرار مغز‌ها بی‌تاثیر نیست. افراد معمولا جذب کشور‌هایی می‌شوند که از لحاظ جذابیت و امید به آینده‌روشن، اطمینان بیشتری داشته باشد.»

انجمن جهانی فولاد در جدیدترین گزارش خود اعلام کرد، ایران در خرداد ماه با حفظ جایگاه هفتم تولید فولاد در جهان، 3.2 میلیون تن تولید داشته است که نسبت به مدت مشابه پارسال ۱۷.۴ درصد رشد را نشان می‌دهد.

رئیس جمهور کشورمان قرار است در سفر خود به قاره آفریقا، با حضور در زیمبابوه، با مقام‌های این کشور نیز دیدار کند؛ کشوری با عجایب طبیعی فراوان در جنوب قاره آفریقا که از بخش جنوبی با آفریقای جنوبی و از جنوب غربی با بوتسوانا مرز مشترک دارد.زیمبابوه از ابتدای استقلال خود، ارتباط خوبی با ایران برقرار کرد و مبارزان اهل زیمبابوه با اعزام هیأتی از نمایندگان این کشور به ایران، در سال ۱۹۸۰ با امام (ره) در قم دیدار کردند و بدین ترتیب زمینه برقراری روابط دیپلماتیک بین دو کشور بلافاصله پس از استقلال زیمبابوه فراهم شد.. زیمبابوه که امروزه در مسیر توسعه قرار گرفته در همه ابعاد بستر مناسبی برای ورود جمهوری اسلامی ایران فراهم آورده است؛ وجود منابع سرشار طلا و لیتیوم، نیازمندی این کشور به ایجاد زیرساخت‌های شهری، نزدیکی فرهنگی در زمینه مقاومت و مبارزه با غرب، بازار مصرفی گسترده و دلایل مختلف، می‌تواند به ایجاد و استمرار رابطه‌ای محکم بین دو کشور منجر شود.

حسین سلاح ورزی در یادداشتی نوشت: پاسخ این سوال که آیا متن پیشنهادی برنامه هفتم توسعه در شکل فعلی آن به توسعه صنعتی منجر خواهد شد، در یک کلمه، «خیر» است. برای فهم این معنا که چرا برنامه هفتم نسبت محکمی با توسعه صنعتی ندارد، در ابتدا باید به بررسی عمیق‌تر مفهوم توسعه صنعتی بپردازیم. ادامه یادداشت را بخوانید.

خبر فسخ قرارداد علیرضا بیرانوند، دروازه‌بان ملی‌پوش پرسپولیس، سروصدای زیادی در رسانه‌ها به پا کرده است. بیرانوند که در طول دوران حرفه‌ای‌اش قهرمانی‌های مهمی با این باشگاه دارد، پس از اختلاف نظر با مسئولان باشگاه، ظاهرا بر سر عددی نزدیک به هشت میلیارد تومان، تصمیم به فسخ یک‌طرفه قراردادش گرفته است.

معاون بازاریابی و فروش گروه صنعتی تراکتورسازی ایران از دیدگاه مثبت وزیر جهاد کشاورزی برای حذف واسطه‌های تولیدات این شرکت و خرید مستقیم تراکتور شالیزاری توسط کشاورزان از این گروه صنعتی خبرداد.

فرشاد مومنی استاد دانشگاه علامه طباطبایی با هشدار جدی درباره کیفیت پایین سند برنامه هفتم توسعه که آن را تا حد یک شوخی، تنزل می‌دهد، گفت: تنها یکی از نقد‌های جدی این است که در این سند هیچ حرفی درباره صنعت ساخت و محیط زیست و بحران‌ها و نگرانی‌های مردم، خام فروشی و آشفتگی‌ها و... وجود ندارد؛ حال آنکه می‌گوید سه برنامه قبلی شکست خورد و اکنون هیچ عبرتی از شکست آن سه سند وجود ندارد و اتفاقا بدتر از آن هم سه سند عمل شده است!

اظهارات یکی از مدیران وزارت کار درباره احتمال فروش جزایر کیش، قشم و خوزستان برای پرداخت حقوق بازنشستگان، با واکنش‌های پرشماری روبه‌رو شده است. سجاد پادام، مدیرکل بیمه‌های اجتماعی وزارت کار گفته، «کشور یونان ۱۰۰ جزیره فروخت تا بتواند مطالبات بازنشستگانش را بدهد، ما هم به زودی به این وضعیت دچار می‌شویم.

تاکنون ۱۰ بار روسای سازمان خصوصی‌سازی تغییر کرده‌اند؛ مدیرانی که برخی از آن‌ها پیش و پس از حضور در سازمان خصوصی‌سازی به طور رسمی به فساد متهم شده و بعضا تحت تعقیب قرار گرفته‌اند.

رئیس واحد بومی‌سازی مواد قطعات و تجهیزات فولاد مبارکه از تأمین بیش از ۱۰۰ هزار قلم کالای موردنیاز فولاد مبارکه از ابتدای راه‌اندازی خطوط تولیدی فولاد مبارکه از داخل کشور خبر داد؛ فرآیندی که منجر به صرفه‌جویی حدود ۲ هزار و ۶۹۰ میلیون دلاری برای این شرکت شده است.

با وجود آنکه امریکا دادگاه لاهه را فاقد صلاحیت برای رسیدگی به شکایت ایران از این کشور معرفی کرده بود، دیوان، واشنگتن را به پرداخت غرامت به تهران محکوم کرد.

حسین راغفر اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا ، به دعوت رییس سازمان خصوصی سازی برای مناظره در خصوص مصوبه مولدسازی پاسخ مثبت داده است. وی با تاکید بر اینکه آمادگی دارد در مقابل اعضای هیات هفت نفره مولدسازی، مناظره کند، گفت: گفتگو و مناظره با افراد غیر تصمیم گیر دراین باره نتیجه‌ای جز سردرگم کردن مردم ندارد. ما برای واگذاری منابع عمومی به غیر، قانون داریم. سوال اصلی این است چرا مسیر‌های دیگری برای این اقدام اتخاذ نشده و مجلس کنار گذاشته شده است؟ راغفر در این باره می گوید: الان بحث از فروش دارایی شهرداری‌ها و فروش برخی پارک‌ها هم به میان آمده است. امیدوارم شهردار تهران که اینهمه برای مبارزه با فساد تبلیغ می‌کند، موضع خود را شفاف اعلام کند و بگوید فروش املاک شهرداری شایعه است.

دوباره زمزمه‌های درباره ماجرای فنر قیمت حامل‌های انرژی و سوخت به گوش می‌رسد گویی که زخم‌های سال ۱۳۹۸التیام یافته و، چون عزیزان در معرض زخم‌های ۱۴۰۱هستند، مجددا به سراغ آن رفته اند. شما چگونه انتظار بهبود وضعیت در اثر شوک درمانی دارید وقتی به آن جراحی و مجروح سازی و ... می‌گویید؟ مدیران عزیز اجرایی ناتوان و کم کفایت، با یک استعفا ، مردم را خوشحال کنند. کار کردن بلد نیستید، این کار که از دست تان بر می آید. انتقادات فرشاد مومنی در این خصوص قابل تامل و شنیدن است.

آیا تاکنون از خود پرسیده اید که با وجود این حجم تحریم های پولی- بانکی ، فناوری و تجهیزات ، نفتی-گازی و همانند آنها، چرا صنعت پتروشیمی ایران تحریم موثر نمی شود؟ چرا برخی از افراد فکر می کنند که پتروشیمی بدلیل استفاده روز افزون صنایع غربی و تنوع محصولات تولیدی، تحریم پذیر نبوده و می توان سرمایه گذاری روی آن را در شرایط تحریمی تجویز نمود؟ برخلاف تمامی خوش بینی ها ،باید گفت که اولین عامل کم حساسیتی به تحریم پتروشیمی ها در آلایندگی بالای این صنایع بوده و دولت های غربی ترجیح می دهند که این حجم آلوده سازی منجر به تولید محصول در داخل کشور مبدا صورت پذیرد. دومین عامل را باید در قیمت تمام شده دستیابی به محصولات پتروشیمی برای غرب جستجو کرد. سرمایه گذاری روی صنایع پتروشیمی و انتقال حامل های انرژی و کارگر گران، حداقل ضررهای غرب برای سرمایه گذاری وسیع خودش روی پتروشیمی بوده و ترجیح می دهد با رویکردی استثماری، این مواد را از کشورهای نفت خیر تهیه کند. سومین عامل را باید در ایجاد سوپاپ تنفس برای زنده ماندن حریف جستجو کرد. ایران نابود شده به هیچ وجه به درد غرب نمی خورد و ایران تضعیف شده، ایده ال ترین حالت ممکن برای مواجه و تعامل است. بر این قاعده ، کم حساسیتی به تحریم پتروشیمی ، بی دلیل نبوده و نخواهد بود.